W roku 2009 obchodzimy 60-lecie śmierci profesora Feliksa Konecznego. Urodził się w Krakowie w roku 1862, w rodzinie urzędnika kolejowego. Ukończył z wyróżnieniem gimnazjum św. Jacka w Krakowie. W latach 1883-1888 studiował historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie obronił w roku 1888 doktorat pt. „Najdawniejsze stosunki Inflant z Polską do r. 1393". W latach 1889-1890 prowadził badania w archiwach watykańskich. Po powrocie do Polski pracował naukowo w Akademii Umiejętności. Następnie pracował w bibliotekach Akademii Umiejętności i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadził działalność m. in. w Klubie Słowiańskim, Towarzystwie Szkoły Ludowej i Uniwersytecie Ludowym. W tym czasie publikował liczne artykuły w czasopismach: „Czas", „Przegląd Polski", „Przegląd Powszechny", „Głos Narodu" i miesięczniku „Świat Słowiański", którego był redaktorem. Od 1919 r. pracował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie jako zastępca profesora. W latach 1922-1929 kierował katedrą historii Europy Wschodniej. Został zmuszony do udania się na wcześniejszą emeryturę za krytykę Józefa Piłsudskiego. Po wojnie zatrudniony został na Uniwersytecie Jagiellońskim, lecz odsunięty od działalności dydaktycznej. W latach 1946-1948 publikował w „Niedzieli" liczne artykuły poświęcone głównie kwestiom samorządu i historii gospodarczej. Zamrł 10 lutego 1949 r. w Krakowie, gdzie został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim.
Koneczny prowadził na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie całoroczne wykłady, w wymiarze 3 godzin tygodniowo, z przedmiotu: wstęp do nauki o cywilizacji. W tym czasie opublikował wiele artykułów i broszur historiozoficznych, m. in.: „Różnolitość cywilizacyjna Słowiańszczyzny" (1925), „Bizantynizm niemiecki" (1927), „Kościół w Polsce wobec cywilizacji" (1928), „Zawisłość ekonomii od etyki" (1932), w których kształtował własne rozumienie podstawowych dla swojej historiozofii pojęć takich jak: cywilizacja, trójprawo, pięciomian bytu (Quinqux), personalizm, indywidualizm, gromadność.
Historiozofia Konecznego uzyskała swój ostateczny kształt w książce „O wielości cywilizacji" (1935) oraz traktowanej jako jej uzupełnienie książce „Rozwój moralności" (1938), a także w będących jej rozwinięciem nie wydanych za jego życia książkach: „Cywilizacja bizantyjska", „Cywilizacja żydowska", „Państwo i prawo w cywilizacji łacińskiej".
Z obszernej twórczości Feliksa Konecznego przedstawię pokrótce charakterystyki różnych cywilizacji przedstawione przez niego. W szczególności cywilizacji łacińskiej i cywilizacji żydowskiej.
Cywilizacja jest według Konecznego „metodą ustroju" życia zbiorowego. Nie istnieje i nie może istnieć jedna cywilizacja ogólnoludzka.
Koneczny wyróżnił wiele cywilizacji historycznych. Siedem z nich istniej współcześnie.
Są to cywilizacje:
• bizantyńska
• łacińska
• turańska
• żydowska
• arabska
• bramińska
• chińska
Przyjęła pewne hellenistyczne i orientalne tradycje czasów przedchrześcijańskich. Walczyła ciągle z cywilizacją zachodnio chrześcijańską i przeważała w wielu krajach europejskich, w tym w Niemczech. Według cywilizacji bizantyńskiej państwo jest źródłem praw, a zatem polityka nie podlega tu etyce.
Pochodzi od koczowników mongolskich. Przyjęła się w Rosji. W tej cywilizacji przywódca jest źródłem wszelkiego prawa i stoi ponad etyką.
Wywodzi prawo publiczne z prawa prywatnego, gdyż Koran zawiera tylko prawa prywatne. Np. podatki wywodzą się z obowiązku udzielania jałmużny. Społeczeństwo nie posiada samodzielności.
Posiada wspólną z buddyzmem wiarę w reinkarnację, jako karę za grzechy popełniane w poprzednim istnieniu. Chrześcijańskie pojęcie żywota wiecznego budzi tu w ludziach grozę i odrazę. Cywilizacja ta nie przywiązuje też wagi do poprawy żywotności w swym zrzeszeniu.
Państwo opiera się na biurokracji. Więzią pośród niepoliczonych dotychczas ludów i jeżyków jest Pismo.
Znamienna jest wiara żydowska, że cadyk może podporządkować swej woli nawet wolę Boską. Jehowa nie może być życzliwy dla żadnego innego narodu, jak tylko dla Izraela. Żydzi stanowią naród wybrany, a Jehowa jest zobowiązany sprawić, żeby Żydzi zapanowali nad całym światem i żeby wszystkie ludy ziemi były ich „podnóżkiem". Taki mają z Jehową kontrakt, a religia żydowska jest kontraktowa. Tora nie jest objawioną religią, lecz objawionym Prawem.
Cywilizacja żydowska przeniknęła całą Europę i wszędzie wycisnęła swoje piętno. Źródłem praw jest w niej Pismo Święte i komentarze do niego, zaś etyka jest podwójna – inna względem współwyznawców, a inna względem gojów, czyli wszystkich pozostałych ludzi na świecie.
Dwie cywilizacje – bramińska i żydowska – nigdy nie oddziaływały na siebie, a jednak mają wiele wspólnego, np. idee o nieczystości mięsa, podejrzliwość wobec światowej nauki itp. Wskazuje to, że są to cywilizacje sakralne. Hindus chodzi, siedzi, pije, je, pracuje i śpi w sposób religijny i tak też robi to żyd.
W cywilizacji żydowskiej etyka oparta jest na prawie, a nie prawo na etyce. Prawo odnosi etykę tylko do narodu wybranego. W stosunkach z nie Żydami kodeks etyczny przestaje istnieć. Rabin Baruch Levy mówi: „Naród żydowski w swoim zbiorowisku jest mesjaszem. Będzie panował nad całym światem, połączy rasy ludzkie, zniesie granice, obali monarchie i utworzy światową republikę".
Feliks Koneczny uważał cywilizację łacińską jako wyróżniającą się i stojącą wyżej pod wieloma względami od innych cywilizacji. Etyka (siła ducha) rządzi wszystkimi aspektami życia, nawet sprawami państwowymi. E t y k a jest źródłem praw, które są formułowane przez przedstawicieli Narodu. To oni uważają, co jest sprawiedliwe, a co nie jest sprawiedliwe. Cywilizacja łacińska wyróżnia się tym, że stwarza pojęcie narodu jako wartości duchowej i stawia na różnicę między obywatelstwem a narodowością. Można wymusić obywatelstwo, ale nie narodowość. Tylko w cywilizacji łacińskiej jest możliwość uformowania społeczeństwa ze zróżnicowanego skupiska ludzi.
Poczucie narodowe jest cechą wyłącznie cywilizacji łacińskiej. Toteż jest dla niej absurdem zrzeszanie się ponadnarodowe, a beznarodowe tendencje godzą w samo istnienie cywilizacji łacińskiej. Przez narody dopiero osiąga cywilizacja łacińska swe szczyty i może zmierzać w ten sposób ku supremacji sił duchowych.
Poczucie i kontrola czasu rozwijają się głównie w cywilizacji łacińskiej, a to pozwala na uświadomienie sobie łączności między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością oraz uświadomienie sobie odpowiedzialności za przyjęte dziedzictwo. Cywilizacja łacińska odznacza się szacunkiem dla pracy fizycznej i pożądaniem prawdy. To dwie cechy innym cywilizacjom nieznane.
W Europie przeważała cywilizacja łacińska. Europa poddawana była wpływom innych cywilizacji, np. turańskiej, bizantyńskiej i żydowskiej. Koneczny za najwyższą formę cywilizacji uważał cywilizację łacińską, opartą na katolicyzmie i dekalogu.
Dożyliśmy dziś czasów, w których zapanowała jeszcze inna, złowieszcza cywilizacja, która stara się objąć cały współczesny świat. Jest to cywilizacja śmierci XX i XXI wieku. Odeszła ona od Bożego prawa naturalnego i opiera się na prawie stanowionym.
Ojciec Święty Jan Paweł II zatroskany o przyszłość ludzkości, świadomy tego ogromnego zagrożenia, wygłosił ostatniego dnia roku 1993 w kościele św. Ignacego Loyoli w Rzymie homilię, wobec której nie można przejść obojętnie:
„Antychryst jest wśród nas – zawołał Jan Paweł II. Początek nowego roku otwiera horyzonty, które choć nie pozbawione przebłysku światła, są mroczne i groźne, nie możemy przymykać oczu na to, co nas otacza. Musimy nazywać po imieniu zło. Nie możemy przeoczyć faktu, że wraz z kulturą miłości i życia na świecie rozpowszechnia się inna cywilizacja, cywilizacja śmierci, będąca bezpośrednim działaniem szatana i stanowiąca jeden z przejawów zbliżającej się Apokalipsy".
Autor książki pt. „Cywilizacja śmierci" ksiądz Andrea D'Ascanio, OFM CAPP, przedstawia w niej działanie szatana dzisiaj. Obraz ten ma charakter uniwersalny. Dotyczy całego współczesnego świata. Ojciec D'Ascanio demaskuje straszliwy plan szatana godzący w człowieka, w jego życie doczesne i wieczne. Szatan nienawidzi Boga i nienawidzi życia, nienawidzi niewinności i nienawidzi dzieci.
Jaki jest jego plan?
1. Nie dopuścić do poczęcia dzieci (in vitro, środki antykoncepcyjne).
2. Jeżeli dojdzie do poczęcia dziecka, zabić je przed narodzeniem lub potem je zdemoralizować.
3. Eutanazja dla człowieka w wieku poprodukcyjnym.
4. Handel organami ludzkimi.
Człowiek zaślepiony, pozbawiony człowieczeństwa, odarty z godności i pozbawiony wartości moralnych stawia siebie na miejscu Boga. Prowadzi to do niczym nieskrępowanego kultu szatana.
Babilon przedstawia całą ziemię, skażoną złem, które splamiło wszystkich ludzi. „Lecz teraz nadszedł czas Prawdy i Światłości":
„I usłyszałem inny głos z nieba mówiący:
Ludu mój, wyjdźcie z niej,
Byście nie mieli udziału w jej grzechach
I żadnej z jej plag nie ponieśli:
Bo grzechy jej narosły – aż do nieba
I wspomniał Bóg na jej zbrodnie.
…w jednym dniu nadejdą jej plagi:
śmierć i smutek i głód:
i będzie ogniem spalona,
bo mocny jest Pan, Bóg który ją osądził" (Ap 18,4-8).
Naszą bronią jest Wiara, modlitwa, Msza święta, Różaniec. Chrystus powiedział, że bramy piekielne nie przemogą Kościoła Świętego. Dostrzegając ogrom zła i panoszącej się cywilizacji śmierci, nie popadajmy w zwątpienie. Módlmy się do Niepokalanego Serca Maryi, którego triumf jest już blisko.
Alina Makowiecka